İSMİ MEVSUL الإسمُ المَوصولُ
İsmi Mevsul: Anlamı kendisinden sonra gelen cümle ile açıklanan ve bu
cümleyi başka bir cümleye bağlayan marife bir isimdir.
ما : ki o şey …
مَنْ : ki o kimse…
الّذي : ki o …
İSMİ MEVSUL TABLOSU
ÇOĞUL | İKİL | TEKİL | CİNSİYET | CİNSİYET |
الّذينَ | الّذانِ | الّذي | المُذآّر | Müzekker |
أللّوَتيِ | ألّتانِ | الّتي | المؤنث | Müennes |
الولدُ الّذي في البيتِ هُو أخي : Evdeki çocuk benim kardeşimdir.
أحترمُ المرءُ الّذي يعلمُّني : Bana öğreten kişiye saygı duyarım.
Sıla Cümlesi: İsmi mevsullerden sonra gelen cümleye sıla cümlesi denir.
مَنْ مَا أيُّ : Bunlar müşterek ismi mevsullerdir. Çekimleri yoktur.
مَنْ : İnsanlar için kullanılır.
يَحتَرمُ الطالبُ مَنْ يُعلّمُهُ : Öğrenci kendisine öğretene hürmet eder.
أآْرَمتُ مَنْ في البيتِ : Evde bulunana ikram ettim.
مَا : Gayri akil varlıklar için kullanılır.
عَلّمَ الإنسانَ ما لمْ يَعْلَمْ : “İnsana bilmediğini öğretti.”( Alak, 5)
قرأتُ ما في الكِتابِ : Kitaptakini okudum.
أيُّ : murebdir. مَنْ ve ما yerine de kullanılır. Müennesi أيّةُ dür.
أعْلَمُ أيّهُمْ هُوَ شُجاعٌ : Hangisinin cesur olduğunu biliyorum.
تَكَلّمْ معَ أيَّ الرِجالِ هُوَ أفْضالُ : En faziletli adam ile konuş!
Aid Zamiri: Sıla cümlesini ismi mevsule bağlayan zamire denir. Aid zamiri
bariz, müstetir veya mahzuf olarak gelebilir.
خَمَشَني القِطُّ الّذي ضَرَبْتُهُ : Dövdüğüm kedi beni ısırdı.
هُ bariz aid zamiridir.